Stanowisko Sejmiku Województwa Podlaskiego z dnia 5 listopada 2024 r. wyrażające poparcie dla sprzeciwu mieszkańców wobec planowanej inwestycji budowy budynku inwentarskiego - tuczarni do chowu trzody chlewnej w ilości maksymalnej, ich możliwej obsady inwentarza 1 996 szt. (279,44 DJP) wraz z niezbędną infrastrukturą techniczną we wsi Pomorze w Gminie Giby.

Stanowisko

Sejmiku Województwa Podlaskiego

z dnia 5 listopada 2024 r.

wyrażające poparcie dla sprzeciwu mieszkańców wobec planowanej inwestycji budowy budynku inwentarskiego - tuczarni do chowu trzody chlewnej w ilości maksymalnej, ich możliwej obsady inwentarza 1 996 szt. (279,44 DJP) wraz z niezbędną infrastrukturą techniczną we wsi Pomorze w Gminie Giby.

W związku z informacjami dotyczącymi planowanej inwestycji budowy tuczarni do chowu trzody chlewnej we wsi Pomorze w gminie Giby w powiecie Sejneńskim, Sejmik Województwa Podlaskiego popiera sprzeciw mieszkańców przeciwko realizacji tej inwestycji.

Sejmik Województwa Podlaskiego przyjmując na posiedzeniu 27 kwietnia 2020 Strategię Rozwoju Województwa Podlaskiego 2030 oraz Uchwałą Nr XXXVI/474/2021 z dnia 29 listopada 2021r. uchwalił „Program Ochrony Środowiska Województwa Podlaskiego do 2030 roku”. Wyraził wolę potraktowania spraw ochrony przyrody jako priorytet niedający się podważyć. Ochrona powietrza atmosferycznego, ochrona wód (powierzchniowych i podziemnych), ochrona powierzchni ziemi jak również ochrona różnorodności biologicznej i krajobrazu stały się podstawą działań proekologicznych Województwa Podlaskiego.

Mając na uwadze, że walory przyrodnicze stanowią istotną przewagę województwa podlaskiego i determinują jego charakter, należy wziąć pod uwagę społeczny sprzeciw wobec budowy chlewni w turystycznej gminie Giby, która zagraża ww. elementom przyrody.

Faktem jest, iż najwięcej terenów objętych ochroną prawną znajduje się w północnej i wschodniej części naszego województwa – to powiaty: augustowski, sejneński, suwalski i hajnowski. Są to zarazem miejsca unikatowe na skalę europejską, w niewielkim stopniu zmienione działalnością człowieka. Liczne obszary występowania różnorodności biologicznej zostały objęte najwyższą formą ochrony przyrody: Parki Narodowe stanowią 4,57/100 km2 powierzchni województwa (pierwsze miejsce w kraju), rezerwaty przyrody – 1,17/100 km2 (drugie miejsce w kraju). Uwzględniając całą powierzchnię obszarów NATURA 2000, przynajmniej jedną formą ochrony przyrody objęte jest ponad 40% powierzchni województwa podlaskiego. Województwo podlaskie posiada unikatowe, rzadkie i cenne walory turystyczne o randze międzynarodowej i krajowej, umożliwiające rozwój wybranych form aktywności turystycznej. Gmina Giby leży w powiecie sejneńskim, a planowana inwestycja ma powstać tuż obok: Rezerwatu Przyrody „Pomorze”, niedaleko Rezerwatu ,,Ostoja bobrów Marycha", Rezerwatu Przyrody ,,Tobolinka",  obszaru chronionego krajobrazu ,,Puszcza i Jeziora Augustowskie" oraz „Pojezierze Sejneńskie". Budowa chlewni na  przemysłową skalę, może doprowadzić do nieodwracalnych szkód w ekosystemie tego obszaru oraz zagrażać środowisku gminy, pragnącej zachować unikalne walory przyrodnicze oraz unikatową faunę i florę. Oprócz walorów przyrodniczych na budowie chlewni stracą również mieszkańcy gminy, gdyż nieruchomości znajdujące się nieopodal chlewni będą o niskiej  wartości.

Należy nadmienić, iż województwo podlaskie jest regionem o przewadze obszarów wiejskich. Na łączną liczbę 118 gmin przypada 78 gmin wiejskich, w których mieszka ok. 40% ogółu populacji. Dlatego też podejmując stanowisko popierające sprzeciw mieszkańców Gminy Giby wobec budowy chlewni na 1996 sztuk świń należy jasno podkreślić, iż Radni Sejmiku nie sprzeciwiają się rolnictwu. Podkreślenia wymaga jednak fakt, iż budowa tak dużej chlewni w gminie,  w której jest 663 gospodarstw rolnych, z czego 27% stanowią gospodarstwa do 5 ha ziemi, bezsprzecznie wpłynie na nie negatywnie. Niestety planowana budowa chlewni nie wpisuje się w ramy rolnictwa zrównoważonego i ekologicznego, które w województwie podlaskim stanowi zdecydowaną większość. Strategia Rozwoju Województwa Podlaskiego do 2030 roku wymienia gminy, które są objęte szczególną ochroną prawną ze względu na obszary cenne przyrodniczo (m.in. obszary Natura 2000). To właśnie czynnik ochrony przyrody w wielu przypadkach może stanowić istotną barierę ich rozwoju, m.in. poprzez ograniczenia organizacyjne, społeczne, prawne i zwiększone koszty inwestycji. Dlatego też, należy kontynuować działania, z jednej strony dotyczące ochrony środowiska i wartości krajobrazowych, z drugiej zaś wspierające rozwój przedsiębiorczości, która pozwoli zachować walory przyrodnicze, w tym turystyki kwalifikowanej czy ekoturystyki. Rolnictwo na obszarach cennych przyrodniczo, jak np. w gminie Giby, powinno rozwijać się w kierunku produkcji żywności wysokiej jakości oraz rolnictwa ekologicznego i zrównoważonego.

Uważamy, że dobrostan i zdrowie ludzi oraz ochrona środowiska naturalnego przed jego degradacją jest wartością nadrzędną wobec interesów wielkich korporacji. Nie można bowiem przedkładać spodziewanych dóbr materialnych nad elementarne prawo człowieka do życia w przyjaznym środowisku, wolnym od zanieczyszczeń zagrażających życiu i zdrowiu wszystkich istot żywych.